زباله های شهری در بوکان

زباله های شهری در بوکان،بحران یافرصت؟

فواد اسماعیل پور

مشکل اساسی که امروزه جوامع مختلف بشری با آن روبه روست مشکل آلودگی محیط زیست است . آنچه که باپیشرفت تمدون ها وتوسعه شهرهاو ازیادجمعیت خطرجدی برای انسانها محسوب میشود.جمعیتی که هرروز میلیون ها تن زباله تولیدمی کنند.زباله هایی که اکثرا قابل تجزیه وبرگشت پذیر بهچرخه محیط زیست نیستند.بطوریکه اگریک برنامه ریزی ومدیریت صحیح برای جمع آوری ودفع این زباله درسطح شهرها نباشد بعداز مدتی ما ا انبوهی ازمواد زایدوبدبو که منبع بیماریهاوآلودگی است ومنظره ناخوشایندی دارد در اطراف محیط زندگی خودروبه روخواهیم بود.دراین مقاله تا حدودی به لزوم مدیریت کارآمد زباله های شهری به طور موردی در شهر بوکان می پردازیم که امید است مورد توجه شهرداری محترم ودستگاه های ذیربط قرار گیرد.زباله های تولید شده دربوکان عمدتازباله های خانگی بوده که شامل موادی مانند:کاغذ،پلاستیک وقوطی های فلزی وموادگیاهی مانند سبزیجات فاسدشده وتفاله های دور ریختنی

زباله های شهری در بوکان،بحران یافرصت؟

فواد اسماعیل پور

مشکل اساسی که امروزه جوامع مختلف بشری با آن روبه روست مشکل آلودگی محیط زیست است . آنچه که باپیشرفت تمدون ها وتوسعه شهرهاو ازیادجمعیت خطرجدی برای انسانها محسوب میشود.جمعیتی که هرروز میلیون ها تن زباله تولیدمی کنند.زباله هایی که اکثرا قابل تجزیه وبرگشت پذیر بهچرخه محیط زیست نیستند.بطوریکه اگریک برنامه ریزی ومدیریت صحیح برای جمع آوری ودفع این زباله درسطح شهرها نباشد بعداز مدتی ما ا انبوهی ازمواد زایدوبدبو که منبع بیماریهاوآلودگی است ومنظره ناخوشایندی دارد در اطراف محیط زندگی خودروبه روخواهیم بود.دراین مقاله تا حدودی به لزوم مدیریت کارآمد زباله های شهری به طور موردی در شهر بوکان می پردازیم که امید است مورد توجه شهرداری محترم ودستگاه های ذیربط قرار گیرد.زباله های تولید شده دربوکان عمدتازباله های خانگی بوده که شامل موادی مانند:کاغذ،پلاستیک وقوطی های فلزی وموادگیاهی مانند سبزیجات فاسدشده وتفاله های دور ریختنی

می شود که عمدتا این مواد قابل بازیافت هستند. این زباله ها درمنطقه ای نزدیک روستای شیخلر دور ریخته می شوند.جایی که ظرف مدت چندین سال کوه بلندی از هزاران تن زباله این شهردران تلنبار شده وکسی نمی داند سرنوشت این منبع زباله که روز به روز به حجم ان افزوده می شود چه خواهد شد.درحاشیه های این توده زباله پس از تخلیه روزانه ماشین های شهرداری عده ای را می بینیم که در میان این زباله ها می چرخند وبه دنبال چیزهای به درد بخور می گردند. زباله های به درد بخور همان هایی هستندکه قابل بازیافتند این افراد که تقریبا شغلشان به همین کار تبدیل شده است این اشیاءرا از میان زباله ها جمع اوری می کنندوباقیمت ناچیزی به دلالان وکارگاه های بازیافت مواد می فروشند.

باوود اینکه باعث کم کردن حجم ناچیزی از این توده بزرگ زباله می شوند اما کارشان غیر قانونیست چرا که جدا کردن زباله ها ازاین طریق غیر بهداشتی بوده وباعث پخش شدن بیشتر آلودگی وانتقال مجدد آن به شهر می شود.بنابراین ضرورت وجودیک کارخانه بازیافت زباله بیش از پیش روشن می شود .بازیافت زباله یعنی بازگشتن مجدد بخش مهمی از ثروتهای دور ریخته شده به چرخه تولید ومصرف ان به طوریکه نه تنها از هدر رفتن منابع وثروت های ملی جلوگیری می شود .بلکه از حجم زباله ها ی شهری با جداسازی زباله های قابل بازیافت به مقدار قابل توجهی کاسته می شود.هر چند که احداث چنین کارخانه ای سرمایه گذاری کلانی را می طلبد وشاید استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته وایده آل در چنین موردی برای سرمایه گذاران بخش خصوصی مقرون به صرفه نباشد اما انچه مهم است بازگشت سرمایه ملی وجلوگیری از آلودگی محیط زیست بوده که سرمایه حیاتی بشر است وشهرداری محترم وارگانهای زیر بط بایستی تمهیداتی را در این خصوص بیاندیشند.

 چند سال پیش شهردار سقز اعلام کرده بود که یک کارخانه بازیافت در سقز دایر خواهد شد که با همکاری شهرهای مجاور مثل بوکان وبانه می تواند روزانه 120تن زباله را بازیافت کند اما گویا این طرح عملی نشد .مشابه آن در میاندوآب هم قرار بود اجرا شود اما فعلا هیچ خبری نیست .امید هست هرچه زودتر چنین کارخانه ای در منطقه تاسیس شود .اما چه زباله هایی می تواند بازیافت شوند؟ به طور کلی تقریبا تمام زباله های شهری که در منطقه شیخلر بوکان جمع آوری می شوند قابل بازیافت هستند مانند:شیشه،پلاستیک،کاغذ،فلزات و.... تمام این مواد را می توان پس از شستشو وضدعفونی طی فرایند های شیمیایی به مواد قابل استفاده مجدد در صنعت تبدیل کرد .شیشه ها را می توان ذوب کرده وبا مواد هوا زا وکف زا مخلوط کرده که منجر به ساخت نوعی پوکه مصنوعی سبک می شود که کاربردهای ساختمانی متعددی دارد.همینطور پلاستیک ها را می توان طی فرآیندهایی به مواد پلاستیکی جدیدی تبدیل کرد. حتی لاستیکها وتایرهای فرسوده ماشین ها را می توان خرد کرده و بیش از ده ها فرآورده صنعتی از آن تولید نمود که یکی از آنها گازوئیل است.

کاغذ را می توان بازیافت نموده و به کاغذ هایی با مرغوبیت کمتر ویا مقوا در تولید جعبه های مقوایی تبدیل کرد. با این کار ضمن کاهش قطع درختانی که صرف تولید کاغذ می شوند و هزینه هنگفتی که بابت اینکارصرف می شود به مساحت فضای سبز و افزایش هوای پاک کمک می کنیم.

مواد زائد فساد پذیر برای تولید کود کمپوست ویا بازیافت انرژی و تولید گاز متان پس از تجزیه بی هوازی مواد فساد پذیر به کار می روند. از نفاله های ساختمانی می توان شن و ماسه تولید کرد ودرخود ساختمانها استفاده مجدد نمود. آسفالت کهنه و فرسوده کف جاده ها را می توان دوباره با مخلوط کردن با درصد معینی از املسیون قیر و مواد دیگر دوباره در آسفالت جاده ها به کار برد. حتی بعضی از کشورهای صنعتی از تراشه های دور ریخته شده کامپیوترها مقدار ناچیزی طلا جدا می کنند ویا از فیلم وزینک های استفاده شده در چایخانه ها نقره جدا می کنند.

طبق گزارشی که ماه گذشته تهیه کردم بیش از 12کارگاه جمع آوری وپرس مواد پلاستیکی در بوکان وجود دارد . سه کارگاه پرس کاغذ وجود دارد که یکی از آنها بعد از آتش سوزی تعطیل شد ویکی دیگر هم ذر شهرک صنعتی بوکان بوده و غیر فعال است. این کارگاه ها موادی مانند کاغذ وپلاستیک را که دوره گردها از سطح شهر جمع آوری می کنند خریداری کرده و بعد از شستشو و خرد کردن پرس نموده وبه کارخانه هایی در تهران و تبریز واصفهان و......منتتقل می کنند تا بازیافت شوند. اگر چنین کا رخانه ای در بوکان وجود داشته باشد ضمن اینکه می تواند زمینه اشتغال زایی  را فراهم کند باعث کم کردن هزینه های حمل ونقل این کارگاه های کوچک شده و جلوگیری از نوسانات قیمتی باشد که گاهی باعث متضرر شدن همین افرادی است که در این کارگاه ها کار می کنند.

همچنین این فرهنگ بایستی در بین مردم شهر جا بیفتد که بعضی از مواد زباله نیستند. همانطور که در فرهنگ ما نان ارزش و حرمت معنوی مقدسی دارد و معمولا خرده نان های سر سفره را در سطلی جدا از زباله ها جمع آوری می کنند.

بعداز ظهرها در پیاده روهای بوکان مقدار زیادی کاغذ می بینیم که روی زمین ریخته شده کاغذهایی که تراکت پخش کن ها به مردم می دهند و معمولا هم به جای سطل زباله روی زمین ریخته می شوند ویا کارتن هایی که کاسبکاران در جوی آب می ریزند،اگر شهرداری سطل زباله هایی مخصوص کاغذ وپلاستیک در کنار سطل های دیگر به اندازه کافی در سطح شهر ویا مدارس و اداره جات و بانک ها که معمولا کاغذ باطله زیادی تولید می کنند نصب کند نظیر آنچه که امروز در تهران اجرا می شود نیازی به تفکیک زباله نخواهیم داشت.

در کشورهای صنعتی با سرمایه گذاری مناسب برای بازیافت انواع زباله،آموزش همگانی برای جدا سازی زباله ها از مبداومنازل،ادارات،مدارس،تولیدی هاو.....صورت می گیرد

همچنان همچنان که امروزه می بینیم تشویق و ترغیب مردم به جدا سازی پسمندها در دستور کار مدیریت شهری کلان شهرهای دنیا از جمله تهران قرار گرفته است. 

http://www.bookan.blogfa.com/